Thời gian qua, Hội LHPN thành phố Hội An đã tổ chức nhiều hoạt bảo vệ môi trường động sôi nổi, thiết thực, từng bước mang lại hiệu quả trong cộng đồng dân cư góp phần chung tay xây dựng Hội An, thành phố sinh thái, văn hóa, du lịch như: duy trì hoạt động ngày 9/9 hằng năm ngày nói không với túi nilong, hội thi phụ nữ với kiến thức môi trường, thi gấp túi giấy, thi sáng tạo sản phẩm rác tái chế, đấu giá sản phẩm được làm từ rác, tổ chức đổi rác lấy gạo, túi xách vải, lưới, nhựa…vv đã thu hút đông đảo hội viên, phụ nữ (HVPN) và người dân tham gia. Ngoài ra, Hội còn tích cực vận động người dân, HVPN thu gom, phân loại rác thải, hướng dẫn cách xử lý rác hữu cơ bằng phương pháp đốt, chôn lấp hoặc sản xuất phân compost ở các hộ gia đình có diện tích đất lớn, sân vườn rộng.
Trong năm 2022, tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 15-CT/TU ngày 12/11/2019 của thành ủy Hội An về tăng cường kiểm soát, giảm thiểu việc sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, túi ni lông khó phân hủy và chủ trương phân loại rác tại nguồn để bảo vệ môi trường Thành phố; các nghị quyết, đề án của Thành phố liên quan đến công tác bảo vệ môi trường. Hội phụ nữ tiếp tục vào cuộc với nhiều hoạt động, mô hình mới để tạo được sức hút, sự lan tỏa trong cộng đồng dân cư và du khách cùng tham gia đồng hành thực hiện.
Ảnh: Các hộ kinh doanh tại xã Tân Hiệp cam kết thực hiện nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần
Câu chuyện về rác ReForm
Đầu năm 2022, để giảm áp lực lớn cho thành phố trong quá trình thu gom và xử lý rác. Hội đề xuất với Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) Việt Nam; Trung tâm hỗ trợ phát triển xanh (GreenHub) tài trợ 54 “Ngôi nhà xanh” (NNX) trị giá hơn 250 triệu đồng đặt tại 54 thôn, khối trên địa bàn. Mô hình NNX, tên gọi tuy không mới nhưng cách làm mới; không chỉ dừng lại rác giá trị cao như lon, chai, giấy để bán xây dựng quỹ chi hội hoạt động như lâu nay, mà lần này Hội tập trung loại rác có giá trị thấp đó là hộp xốp, túi nilong, vỏ kẹo, ống hút, ly nhựa, muỗng nhựa, hộp sữa… gọi là rác ReForm. Thế là câu chuyện rác ReForm đã bắt đầu được triển khai từ tháng 3/2022. Bước đầu thực hiện gặp rất nhiều khó khăn về công tác hướng dẫn, tập huấn cho cán bộ chi hội vận hành, cũng như công tác tuyên truyền cho người dân hiểu về mục đích, ý nghĩa của mô hình để thực hiện phân loại, thu gom đạt yêu cầu và cả vị trí đặt NNX cho phù hợp.
Với hình thức hoạt động NNX lần này tập trung hướng dẫn người dân phân loại rác tại nguồn được kỹ hơn, đặc biệt là rác ReForm và cần phải được làm sạch sơ qua để hạn chế mùi hôi bỏ vào NNX. Theo lịch vận hành (3 ngày 1 lần, 10 lần/1tháng), HVPN gom lại và các bạn tình nguyện viên câu lạc bộ (CLB) Seaclub đến lấy rác cân, ghi chép khối lượng và vận chuyển tới các Trạm MRF của ReForm Plastic (các Trạm MRF được xem như trạm trung chuyển). Sẽ có 02 đợt vận chuyển mỗi tháng, CLB sắp xếp phương tiện vận chuyển đến các Trạm MRF và vận chuyển đến cơ sở tái chế của ReForm Plastic được đặt tại bãi rác Cẩm Hà, tiến hành kiểm toán lại một lần nữa và đối chiếu khối lượng với nhân viên của ReForm Plastic, ký xác nhận mua với giá giao động từ 1000 đồng -1500 đồng/1kg để tái chế ra thành các sản phẩm sử dụng trong đời sống hằng ngày như: tấm mái lợp, thùng đựng rác…được bán trên thị trường. Vậy là tuần hoàn vòng đời của rác có giá trị thấp được quan tâm từ khâu sử dụng, phân loại, làm sạch đến tái chế để sử dụng.
Ảnh: Tổ chức tập huấn vận hành hoạt động 54 "Ngôi nhà xanh" thu gom rác giá trị thấp
Có thể thấy đây là cách làm mới, tập trung chủ yếu vào lượng rác mà lâu nay chưa được quan tâm để phân loại, gây áp lực lớn cho các bãi rác về cách xử lý. Với cách làm mới cộng thêm tinh thần trách nhiệm và lòng quyết tâm của các cấp Hội LHPN cơ sở sẽ tiếp tục vận động, tuyên truyền cho người dân hiểu, tích cực tham gia phân loại rác, với mong muốn giảm được khối lượng rác ra bãi rác của thành phố đã quá tải, vừa đảm bảo sức khỏe môi trường sống cho người dân.
Ảnh: Khen thưởng các tập thể, cá nhân tham gia vận hành tốt hoạt động ngôi nhà xanh
Phụ nữ với phong trào giảm nhựa - sống xanh
Đồng hành cùng với rác ReForm là thực hiện phong trào chống rác thải nhựa, giảm nhựa sống xanh, mà trong đó phụ nữ là người sử dụng tiếp cận, giải quyết các công việc hàng ngày liên quan đến rác thải, vệ sinh và chăm sóc cho gia đình; họ còn là những cộng tác viên, tuyên truyền viên vận động tại cộng đồng; không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống cho gia đình, xã hội, mà còn nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội LHPN các cấp trong công tác bảo vệ môi trường.
Sau mô hình xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao chàm) là đơn vị đầu tiên cả nước nói không với túi nilong thành công, người dân toàn thành phố cũng tích cực tham gia hưởng ứng giảm thiểu việc sử dụng túi nilong trong sản xuất, kinh doanh và sinh hoạt hằng ngày đem lại một số kết quả nhất định. Thời gian qua, Hội LHPN thành phố đã tổ chức nhiều hoạt động như: tuyên truyền về tác hại của rác thải nhựa đến 100% xã phường và thôn khối phố, các chợ tiểu thương trên địa bàn, phối hợp các trường học tổ chức truyền thông cho các em học sinh về tác hại của rác thải nhựa một lần và túi nilong, qua đó vận động các cơ sở Hội, các cơ quan, đơn vị, trường học không sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần trong hội nghị, hội họp, sự kiện, lễ hội, thay thế vào đó bằng các sản phẩm phù hợp và thân thiện với môi trường; tổ chức đổi rác lấy chai thủy tinh…vv.
Ảnh: Tổ chức chương trình "Đổi rác lấy sản phẩm thay thế- Hành động vì đảo xanh" tại xã Tân Hiệp
Năm 2022, Hội tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền thông qua hình thức sân khấu hóa, xây dựng tiểu phẩm “Nói không với rác thải nhựa - là cánh cửa bình an”; “ Rác thải nhựa- nổi ám ảnh của muôn loài”đến từng địa bàn thôn, khối phố; qua đó giúp cho người dân xem, nghe dễ hiểu, dễ nhớ để thực hiện việc phân loại rác tại nguồn. Hội tổ chức phát động tại xã đảo Tân Hiệp “Nói không với rác thải nhựa” sau sự thành công của xã đầu tiên không sử dụng túi nilong, được bà con đồng tình hưởng ứng, cùng tham gia, ký cam kết thực hiện. Cùng với đó, Hội thành lập các tổ phụ nữ giám sát cộng đồng tại xã về việc thực hiện không sử dụng sản phẩm nhựa một lần trong kinh doanh sản xuất; tổ chức chương trình “Đổi rác lấy sản phẩm thay thế - Hành động vì đảo xanh”, bước đầu đã có sự chuyển biến như: các quán nước giải khát chuyển dùng ly nhựa sang ly giấy và ống hút giấy, ống hút gạo, mang cà mèn đi mua thức ăn và đặt các trạm nước uống sạch để du khách dùng, giảm được lượng chai nhựa một lần ra môi trường, đặc biệt là môi trường biển. Với hoạt động này sẽ hướng đến xây dựng xã đảo xanh, xã đầu tiên không sử dụng sản phẩm nhựa một lần, góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát triển Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm.
Ảnh: Truyền thông tiểu phẩm "Nói không với rác thải nhựa- Là cánh cửa bình an"
Không chỉ dừng lại xây dựng xã đảo không rác thải nhựa, mà Hội còn chung tay hướng đến xây dựng thành phố Hội An không rác thải, thoáng, xanh, sạch, đẹp thông qua các hoạt động như: tổ chức Hội thi “Phụ nữ Hội An nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần” gắn với hoạt động phụ nữ sáng tạo sản phẩm tái chế năm 2022; chương trình “Đổi rác lấy sản phẩm thay thế”, với gần 1000 chai thủy tinh, 500 cà mèn để đổi lấy rác ReForm và rác tái chế (2 đợt). Thành lập 02 tổ phụ nữ giám sát giảm thiểu sử dụng sản phẩm nhựa một lần tại 02 khối phố của phường Minh An và Cẩm Phô, đây là hai phường trung tâm khu phố cổ với mục tiêu sẽ vận động các hộ kinh doanh nước giải khát, ăn uống và du khách cùng tham gia giảm thiểu việc sử dụng đồ nhựa một lần và túi ni-lông khó phân hủy; sau đó, Hội sẽ đánh giá hiệu quả mô hình hoạt động tổ giám sát và nhân ra diện rộng các xã phường còn lại, góp phần bảo vệ môi trường sống xanh, trong lành.
Ảnh: Trao giải các đơn vị xuất sắc tại Hội thi "Phụ nữ Hội An nói không với sản phẩm nhựa dùng một lần"
Với cách làm của hai mô hình trên và bước đầu mang lại hiệu quả thiết thực đã thể hiện được vai trò nòng cốt, tiên phong của phụ nữ Hội An trong công tác bảo vệ môi trường và phong trào chống rác thải nhựa, thông qua hoạt động các mô hình đã nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc chung tay bảo vệ môi trường, dần thay đổi thói quen của người dân trong sinh hoạt hằng ngày về việc không sử dụng sản phẩm nhựa một lần, giảm thiểu túi nilong, tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, sự quan tâm, đồng hành của doanh nghiệp, quyết tâm xây dựng Hội An trở thành thành phố không rác thải nhựa một lần, vừa góp phần bảo vệ di sản văn hóa thế giới vừa giữ gìn hình ảnh phố cổ Hội An đẹp hơn trong mắt du khách, và đặc biệt là xây dựng thành công Hội An - điểm đến du lịch xanh.
Tuyết Nhung